
Arkadaşlık, bireyler arası paylaşımı, etkileşimi, güven bağını, olumlu ve olumsuz birçok duyguyu içinde barındıran bir ilişki olarak tanımlanabilir. Bu ilişki biçimi, bireyin ailesi dışında birçok deneyimi edinmesine, kabul görme ve aidiyet hissi gibi duyguları yaşamasına imkan tanır. Arkadaşlık kurulan kişiler zamanla değişse dahi bireyin arkadaşlık ilişkisini deneyimlemesi kişiliğini birçok açıdan etkilemektedir. Bununla beraber yaşam boyunca arkadaşlığın insana ne ifade ettiği değişiklik gösterebilmektedir.
Okul öncesi dönemde kurulan arkadaşlıklar daha çok oyunla ilişkilendirilir. Oyuna katkı sağlaması amacıyla kurulan arkadaşlıkla çocuk paylaşmayı, empatiyi, rekabeti, kazanmayı ve kaybetmeyi deneyimler. Bu dönemde arkadaşlığın ne ifade ettiği anlaşılmaya başlanır.
Okul döneminde ise yine oyun eşlik etmekle beraber çocukta aynı cinsiyette olan akranlarıyla daha çok etkileşim halinde olma isteği, beraber oyun kurma, arkadaşlık ilişkisi sayesinde kendini bulunduğu ortamda (okul, kurs..) güvende hissetme daha ön plandadır.
Ergenlik dönemine gelindiğinde aile ortamı dışında bireyselleşme, bağımsızlaşma girişimleri arkadaşlık ilişkileriyle yer etmeye başlar. Özellikle bu gelişim dönemindeki bireyde, kimlik arayışı içerisindeyken bir gruba ait olma isteği görülür. Bu statü kazanmak, karşı cins tarafından beğenilmek, değerli hissetmek gibi istekleri beraberinde taşır.
Ancak yukarıda ifade edilen süreçler her zaman istenilen şekilde ilerlemeyebilir. Ailenin dışında ancak arkadaşlık ilişkisiyle belirli kazanımların edinilebileceğini ifade etmiştik. Bu kazanımları sekteye uğratabilecek, akran ilişkisinde sorunların yaşanması ciddi problemleri beraberinde getirebilmektedir. Akranları tarafından oyuna kabul edilmeyen, çeşitli özellikleri sebebiyle dalga geçilen, zorbalığa maruz kalan çocukta değersizlik hissi, içe kapanma veya öfke nöbetleri görülebilmektedir. Okula devam etmeme isteği, sosyal ortamlarda bulunmaktan çekinme, akademik anlamda başarısızlık, güven problemi, yeme bozuklukları bu duruma bağlı olarak kendisini gösterebilen rahatsızlıklardan birkaçıdır.
Peki bu durumda ne yapmalı?
Çocuk bu noktada iyi bir şekilde dinlenmeli ve ona göre devam edilmelidir. Arkadaşları tarafından kabul görmeme durumu her zaman zorbalıktan ötürü kaynaklanmayabilir. Çocuğun ya da ergenin arkadaşlık kurma ya da devam ettirme noktasında kendisine problem oluşturan tutum ya da davranışları tespit edilmeye ve onarılmaya çalışılabilir. Arkadaşlıkla alakalı örnek olaylar anlatılıp duygularını, düşüncelerini bu yönde ifade etmesi, neler yapılabileceğine dair çözüm önerilerini başka bir hikaye üzerinden yine kendisinin bulması sağlanabilir. Bu süreçte tüm ilgisini bu problem üzerinde yoğunlaştırmaktan da çekinilmelidir. Okulda maruz kaldığı zorbalık varsa mutlaka rehberlik birimiyle beraber hareket etmek gerekmektedir. Tüm bu tutum ve önlemlere rağmen olumlu yönde bir değişim olmazsa uzman bir psikolog eşliğinde süreci sürdürmek oldukça yararlı olacaktır.